آشنایی با برخی خواص گزنه

گیاه گزنه

جالینوس حکیم گزنه را برای رفع سرماخوردگی و بیماری دستگاه تنفسی پیشنهاد می کند. گزنه گیاهی است که از دوران ماقبل تاریخ نیز وجود داشته و مردم آن زمان از آن برای تغذیه استفاده می کردند و از خواص درمانی آن اطلاع داشته اند.

این گیاه با نام علمیUrtica dioica ساقه های راست به ارتفاع 50 تا 100 متر دارد این گیاه در باغها و نقاط مرطوب خارج از شهر به حالت خودرو می روید گلهای گزنه سبز روشن و برروی 2 پایه جداگانه واقع شده است.

گزنه تارهای مخروطی و گزنده دارد و پس از لمس کردن محتویات سوز آور داخل آن ، وارد بدن شده و باعث سوزش و ناراحتی می شود.1
 

طرز استفاده از گزنه

 

1- دم کردن گزنه

مقدار 40 گرم برگ گزنه را در یک لیتر آبجوش ریخته و بمدت 10 دقیقه دم کنید . مقدار مصرف آن سه فنجان در روز بعد از غذاست .
 

2- جوشانده گزنه

 مقدر 30 گرم گزنه را در یک لیتر آب ریخته و بمدت 10 دقیقه آنرا بجوشانید . این جوشانده برای تصفیه خون مفید است . مقدار مصرف آن یک فنجان بین غذاها در روز است .2
 

خواص عرق گزنه برای سلامتی

 

۱. ارزش غذایی بالای عرق گزنه

برگ‌ها و ریشه‌ی گیاه گزنه، تنوعی بالایی از مواد مغذی در خود دارند، از جمله:
 

ویتامین‌ها

ویتامین‌های A ،C و K و طیف گسترده‌ای از ویتامین‌های B
 

مواد معدنی

کلسیم، آهن، منگنز، فسفر، پتاسیم و سدیم
 

چربی

لینولیک اسید، لینولنیک اسید، اسید پالامیتیک، اسید استئاریک و اسید اولئیک
 

آمینو اسیدها

همه انواع آمینواسید‌های ضروری برای بدن
 

پلی فنول‌ها

کائمپ فرول، کورستین، اسید کافئیکف کومارین‌ها و دیگر فلانوئید‌ها
 

رنگ دانه‌ها

بتا کاروتن، لوتئین، لووتوکسانتیون و دیگر کارتنوئید‌ها

به علاوه، بسیاری از این مواد مغذی به عنوان آنتی اکسیدان در بدن عمل می‌کننند. آنتی اکسیدان‌ها مولکول‌هایی هستند که از سلول‌های شما در برابر آسیب ناشی از رادیکال‌های آزاد کمک می‌کنند.

استرس اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد، با پیری و همچنین انواع سرطان‌ها و بیماری‌های مضر در ارتباط است. مطالعات نشان می‌دهند که عرق گزنه می‌تواند سطح آنتی اکسیدانی خون را افزایش دهد.
 

۲. کاهش التهاب

التهاب، راه دفاعی بدن برای مقابله با عفونت است. با این وجود، التهاب مزمن خود می‌توان عاملی برای بسیاری از آسیب‌ها در بدن باشد. عرق گزنه دارای ترکیبات مختلفی است که می‌تواند از این اتفاق جلوگیری کند.

در مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی، گزنه سطح هورمون‌های التهابی را با دخالت در تولید کاهش داد. در مطالعات انسانی نیز به نظر می‌رسد که استفاده از گزنه به صورت موضعی و یا مصرف خوراکی این گیاه می‌تواند بیماری‌های التهابی مانند آرتروز را بهبود بخشد.

۳. درمان احتمالی علائم پروستات

حدود ۵۰ درصد مردان بالای ۵۱ سال، دچار بزرگی پروستات هستند. بزرگی پروستات معمولا به نام هایپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) نیز شناخته می‌شود.

دانشمندان هنوز مطمئن نیستند که چه چیز موجب بروز این اتفاق می‌شود، اما این بیماری می‌تواند به مشکلات قابل توجهی در ادرار کردن منجر گردد.

البته مطالعات اندکی نشان داده‌اند که عرق گزنه به درمان بزرگی پروستات کمک می‌کند. تحقیقات حیوانی نشان می‌دهند که این گیاه قدرتمند ممکن است از تستوسترون به دی هیدروتستوسترون، شکلی قوی‌تر از تستوسترون، جلوگیری کند و متوقف کردن این تبدیل می‌تواند به کاهش حجم پروستات کمک کند.
 

۴. درمان تب یونجه

تب یونجه، یک نوع آلرژی است که شامل التهاب در ناحیه بینی می‌شود. گزنه به عنوان یک درمان طبیعی برای این بیماری شناخته می‌شود.

تحقیقات آزمایشگاهی نشان می‌دهند که یکی از خواص عرق گزنه مهار کردن التهاب منجر به آلرژی فصلی است. این عرق گیاهی گیرنده‌های هیستامین را مسدود و مانع از آزاد شدن مواد شیمیایی که تب یونجه را ایجاد می‌کنند، می‌شوند.

۵. کاهش فشار خون

تقریبا از هر سه نفر بزرگسال آمریکایی، یک نفر به فشار خون بالا مبتلا است. فشار خون بالا یک عامل نگرانی در وضعیت سلامت محسوب می‌شود، زیرا فرد را در معرض خطر بیماری قلبی و سکته مغزی که یکی از علل اصلی مرگ در سراسر جهان است، قرار می‌دهد.

به طور سنتی، از گزنه برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شود. مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی نشان می‌دهند که عصاره این گیاه به چندین روش به کاهش فشار خون کمک می‌کند، برای مثال عرق گزنه احتمالا قادر خواهد بود تولید اکسید نیتریک را تحریک کند. این ماده می‌تواند به عنوان باز کننده رگ‌های خونی عمل کند.

علاوه بر این، گزنه ترکیباتی دارد که می‌تواند کانال‌های کلسیم را مسدود کند و در نتیجه قلب را با کاهش فشار خون آرام کند. مطالعاتی که روی حیوانات انجام شده است، نشان می‌دهد که گزنه با افزایش آنتی اکسیدان‌های قلبی می‌تواند منجر به کاهش فشار خون شود. با این حال، همچنان برای اثبات قطعی این خاصیت عرق گزنه، به مطالعات بیشتری نیاز است.
 

۶. کنترل قند خون

در مطالعاتی که روی انشان و حیوان انجام شده، مصرف گزنه با کاهش سطح قند خون همراه بوده است. در واقع این گیاه ترکیباتی دارد که ممکن است اثرات انسولین را شبیه سازی کند.

در یک مطالعه سه ماهه روی ۴۶ نفر، مصرف ۵۰۰ میلی گرم عرق گزنه، سه بار در روز، به طور قابل توجهی در مقایسه با دارونما‌ها قند خون را کاهش داده است. علیرغم این نتایج، همچنان به مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است.
 

۷. بهبود التهاب لثه

یکی دیگر از خواص عرق گزنه، کمک به سلامت لثه و دندان است. تحقیقات اولیه نشان می‌دهند که استفاده شستشوی دهان با عرق گزنه، دو بار در روز و به مدت سه ماه باعث کاهش پلاک‌ها و خونریزی در افراد مبتلا به التهاب لثه و دندان هستند می‌شود.
 

۸. درمان اگزما

اگزما یک نوع راش (ضایعه) پوستی خشک همراه با خارش است که می‌تواند در مدت زمان طولانی شما را دچار مشکل کند. براساس مطالعات کالج پزشکی دانشگاه ایالتی پن، عرق گزنه، به علت خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی می‌تواند یک درمانگر طبیعی در مقابل اگزما باشد.
 

۹. مسکن برای کاهش درد

براساس تحقیقات، چنانچه عرق گزنه به صورت منظم مصرف شود، می‌تواند در کاهش درد عضلانی و انقباض ماهیچه‌ها نقش چشمگیری داشته باشد. همچنین، مصرف موضعی عرق گزنه روی ناحیه دچار درد یا کبودی، می‌تواند تاثیرات مشابهی داشته باشد.
 

۱۰. کمک به سلامت سیستم گوارشی

مشکلات گوارشی، می‌توانند تاثیرات منفی مهمی بر کل زندگی بگذارند. همانطور که گفته شد، عرق گزنه مقدار زیادی آنتی اکسیدان دارد. آنتی اکسیدان می‌تواند علائم و مشکلات گوارشی را، مثل اسهال، سندروم روده تحریک پذیر، عفونت‌های روده و ... را که منجر به سوء هاضمه می‌شود، بهبود بخشد.
 

۱۱. بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن

آنتی اکسیدان موجود در گیاه گزنه می‌تواند به سیستم ایمنی بدن در مبارزه با رادیکال‌های آزاد کمک کنند. عرق گزنه حاوی انواع آنتی اکسیدان‌ها از جمله ویتامین سی، کاروتنوئید‌ها و فلاونوئیدها است که در بدن فعالیت‌های آنتی اکسیدانی دارند و بدن را از سموم و بیماری‌ها دور نگه‌می‌دارند.3
 

تداخلات داروئی گیاه گزنه

• این گیاه دارای خاصیت دیورتیکی است پس باید از مصرف آن به همراه داروهای مدر پرهیز نمایید.

• گزنه تا حدودی باعث کاهش فشارخون می شود، بنابراین از مصرف آن با داروهای ضدفشارخون بالا یا افزآینده ٔ فشارخون خودداری کنید.

• این داروهای گیاهی را به همراه داروهای آرام بخش و ضداضطراب مصرف نکنید.

• گزنه را همراه با داروهای کاهندهٔ قندخون نباید مصرف نمود.

• مصرف این داروی گیاهی در هنگام بارداری و شیردهی توصیه نمی شود.

• ویتامین K موجود در گزنه سبب کاهش اثر ضدانعقادی داروی وارفارین خواهد شد.1
 

مضرات گزنه 

• مصرف بیش از حد گزنه برای روده ها و کلیه ها مضر است و باید این داروی گیاهی را همراه با صمغ عربی و کتیرا مصرف نمود.

• بیش از 10 گرم در روز از این گیاه مصرف نکنید زیرا سبب بند آمدن ادرار می شود.

• مصرف گزنه برای زنان باردار و کودکان مضر است.1

پینوشتها
1.www.namnak.com
2.www.yjc.ir
3.www.setare.com